➽➽➽➽➽➽➽➽➽➽ वाक्यांचे प्रकार ➽➽➽➽➽➽➽➽➽➽
⧭⧭ वाक्याच्या अर्थाच्या अनुरोधाने वाक्याचे प्रकार पुढीलप्रमाणे :-
१) विधानार्थी वाक्य -ज्या वाक्यात केवळ विधान केलेले असते ,त्याला विधानार्थी वाक्य असे म्हणतात .उदा.मी शाळेत जातो .
२)प्रश्नार्थी वाक्य -ज्या वाक्यात प्रश्न विचारलेला असतो ,त्यास प्रश्नार्थी वाक्य असे म्हणतात. उदा.तू कोठे जातोस ?
३) उद्गारार्थी वाक्य -ज्या वाक्यातून भावनेचा उद्गार व्यक्त झालेला असतो ,तेव्हा त्या वाक्याला उद्गारार्थी वाक्य असे म्हणतात .उदा. अरेरे ! केवढा मोठा अपघात झाला !
४)होकारार्थी वाक्य -जेव्हा विधानात होकार असतो तेव्हा त्या वाक्यास होकारार्थी वाक्य असे म्हणतात. उदा.भारताचा विजय झाला .
५)नकारार्थी वाक्य -जेव्हा विधानात नकार असतो तेव्हा त्या वाक्यास नकारार्थी वाक्य असे म्हणतात . उदा. भारताचा पराजय झाला नाही .
⧭⧭ क्रियापदाच्या रूपावरून वाक्याचे प्रकार :-
१)स्वार्थी वाक्य -वाक्यातील क्रियापदाच्या रूपावरून नुसताच काळाचा बोध होत असेल ,तर त्यास स्वार्थी वाक्य म्हणतात . उदा .सुधीर शाळेत गेला .
२)आज्ञार्थी वाक्य -वाक्यातील क्रियापदाच्या रूपावरून आज्ञा ,विनंती ,आशीर्वाद ,प्रार्थना ,उपदेश या गोष्टीचा बोध होतो ,त्यास आज्ञार्थी वाक्य म्हणतात.उदा .चांगला अभ्यास कर.
३)विध्यर्थी वाक्य -वाक्यातील क्रियापदाच्या रूपावरून विधी म्हणजे कर्तव्य ,योग्यता ,शक्यता या गोष्टीचा बोध होतो ,त्यास विध्यर्थी वाक्य म्हणतात. उदा. चांगला अभ्यास करावा .
४) संकेतार्थी वाक्य -वाक्यातील क्रियापदाच्या रूपावरून अमुक केले तर तमुक होईल अशी अट किंवा संकेत याचा अर्थ निघत असेल त्यास संकेतार्थी वाक्य असे म्हणतात . उदा.जर चांगला अभ्यास केला ,तर उत्तम यश मिळेल .
⧭⧭ वाक्याच्या विधानावरून प्रकार :-
१)केवल वाक्य -ज्या वाक्यात एकच उद्देश व एकाच विधेय असते ,त्यास केवळ वाक्य असे म्हणतात.उदा.अजय दररोज अभ्यास करतो .
२)मिश्र वाक्य -एक प्रधान वाक्य व एक गौण वाक्य यांना गौणत्वसूचक उभयान्वयी अव्ययाने जोडून जे एक संमिश्र वाक्य तयार होते ,त्यास मिश्र वाक्य म्हणतात. उदा.जर अभ्यास केला तर आपण पास होऊ .
३)संयुक्त वाक्य -दोन केवळ वाक्य प्रधानात्वसूचक उभयान्वयी अव्ययांनी जोडली असता जे एक जोद्वाक्या तयार होते ,त्यास संयुक्त वाक्य म्हणतात. उदा.अजय पहाटे उठतो आणि तासभर अभ्यास करतो.
No comments:
Post a Comment